KILKA SŁÓW O BAJKACH TERAPEUTYCZNYCH

     Czytanie dziecku to skuteczna metoda wychowania wrażliwego czytelnika, samodzielnie myślącego, z wyobraźnią, umiejącego poradzić sobie w życiu dzięki zdobytej wiedzy i umiejętnościom. Niestety, obecnie dzieci funkcjonują w środowisku ubogim językowo. Kontakt z żywym słowem zastąpiła telewizja, komputery ,tablety , których  narzędziem jest obraz; w efekcie dzieci coraz gorzej posługują się językiem, a ich słownictwo jest zubożone. Dzieci pozbawione wyobraźni skazane są na trudności w szkole i w późniejszym życiu. Ten stan rzeczy może zmienić propagowanie czytania w szkole i przedszkolu. Dlatego zgłosiłam naszą placówkę do udziału w ogólnopolskiej akcji czytania "Cała Polska czyta dzieciom”.

To właśnie udział w taj akcji wywołał u mnie zainteresowanie bajkoterapią. Zaczęłam zgłębiać wiadomości na temat tej metody terapii i wykorzystuję ją na zajęciach, a także zachęcam innych nauczycieli i rodziców.

Bajki są najbliższą dziecku formą literacką, z jaką się spotyka już od najmłodszych lat. W nich miesza się świat realny z fantastycznym i razem tworzą zrozumiałą rzeczywistość. Dziecko zapoznaje się w nim z sytuacjami wzbudzającymi niepokój oraz znajduje cudowne rozwiązanie problemów.        W świecie bajek może znaleźć przyjaciół, przeżyć wspaniałe przygody. Rządzą tu reguły dobra i ono zawsze zwycięża. Dzięki bajce dziecko może w sposób zastępczy zaspokoić swoje potrzeby psychiczne- poczuć się kochane, akceptowane, bezpieczne. Bajka daje mu wsparcie, poczucie siły i nadzieję. Dlatego staram się propagować bajkoetrapię.

     Bajki terapeutyczne to na pewno interesująca propozycja do wykorzystania w procesie wychowawczym. Wspomagają one dziecko w jego rozwoju ku dorosłości. Dorosłości otwartej na wszystkie wymiary życia ludzkiego, twórczej, pełnej optymizmu i wiary we własne możliwości. Do stosowania terapii z zastosowaniem bajek nie jest potrzebne wykształcenie pedagogiczne ani psychologiczne. Mogą po nie sięgać rodzice czy opiekunowie.

Do zgłębiania elementów bajkoterapii zainspirowały mnie również  dzieci. W grupie zauważyłam pewne trudności, które hamowały normalne funkcjonowanie dzieci w społeczności rówieśniczej. Był to stres adaptacyjny i związane z nim lęki, jak również problemy z integracją z rówieśnikami, agresja,  nieśmiałość i zagubienie. Aby temu zaradzić, prócz standardowego postępowania, postanowiłam wykorzystać moje krótkie doświadczenie zawodowe i posiadaną bazę dydaktyczną. Wiem, iż dzieci lubią słuchać opowiadań, wierszy, bajek. Lubią też patrzeć na obrazy, a wykorzystanie tych dziecięcych zamiłowań to początek wspaniałej edukacyjnej przygody.

Sama forma przekazu bajek i ich treści poprzez głośne czytanie, uruchamia wyobraźnię dziecka, która odmiennie od innych środków przekazu konstruuje w swojej głowie (wyobraźni) bohaterów i świat bajkowy. Rozwija się tym inteligencja emocjonalna, ale także może zaistnieć szansa na odkrycie różnych zainteresowań dziecka takich jak uzdolnienia czytelnicze, plastyczne, muzyczne.

Według Molickiej „bajkoterapia” to ważna metoda wspierania i terapii we wczesnych okresach rozwoju dziecka, która może pomóc w efektywnym radzeniu sobie z sytuacjami trudnymi. Sytuacje trudne, lękotwórcze są nierozerwalnie związane z nabywaniem przez dziecko doświadczeń i towarzyszą mu na każdym etapie rozwoju. Są to np. sytuacje zagrożenia, deprywacji potrzeb, frustracji, przeciążenia czy bólu”.

Bajkoterapia mimo, że jest stosunkowo młodą gałęzią terapii, zasługuje na uznanie i rozpropagowanie.

     Celem bajek terapeutycznych jest uspokojenie, kształtowanie pozytywnego myślenia, poczucia własnej wartości, pozytywnego nastroju emocjonalnego, zredukowanie problemów emocjonalnych i wspieranie we wzroście osobistym.

Bajki terapeutyczne  oswajają dzieci  z różnymi trudnymi emocjonalnie sytuacjami, pozwalają zdystansować  się wobec problemów; dzięki bajkom dzieci lepiej rozumieją trudne sytuacje, poznają sposoby radzenia sobie, dowiadują się, że inni przeżywają podobnie zdarzenia... Oddziałują w profilaktyce przygotowując dziecko do nowych sytuacji, pomagają radzić sobie z problemem aktualnym czy też takim, który zalega i boli. Poprzez metafory i symbole dziecko w bajce odnajdzie swój problem, przepracuje emocjonalnie i poznawczo. W bajce nie znajdzie ”instrukcji obsługi”, lecz poprzez treści w niej zawarte uczy się pomagać sobie. Zalegające negatywne emocje, głównie lęki, mogą wyrządzić wiele szkody przyczyniając się do ukształtowania lękowej osobowości. 

Bajki pomagają w kształtowaniu pozytywnej wiedzy o sobie; że rozumiem, wiem, co należy zrobić,  że potrafię  sobie poradzić.

Dlatego zachęcam wszystkich do czytania bajek terapeutycznych. Polecam bajki Pani Marii Molickiej.

Źródło: Praca dyplomowa. Justyna Kamińska

JUSTYNA KAMIŃSKA