25 października 2003 roku

85 lat istnienia Szkoły Podstawowej w Urlach

     Rok 2003 jest szczególny dla naszej szkoły. Obchodzimy 85 rocznicę zorganizowania Szkoły Podstawowej w Urlach, co miało miejsce w roku szkolnym 1918 oraz 10 rocznicę wprowadzenia szkoły do nowego budynku (Folder jubileuszowy).  Najpierw szkoła istniała w Urlach, potem została przeniesiona do Borzym. Nie miała stałej siedziby, ani stałej siły nauczycielskiej. Dopiero mianowanie pani Genowefy Galanki, znanej nam pani Paśkudzkiej zmienia ten stan rzecz. Zapisała ona ten fakt w swoim pamiętniku: ,,Rok szkolny 1927/28 jest rokiem, w którym pan inspektor Winogrodzki zorganizował tu szkołę jednoklasową. Mieściła się w budynku własnym kupionym od miejscowego gospodarza. Dom przeznaczony na szkołę był domem letnim, nic więc dziwnego, że nauczycielka Genowefa Galanka jest piątą z kolei... w br. szkolnym”. Dziennik p. Paśkudzkiej jest źródłem informacji o szkole, jej rozwoju i życiu społecznym miejscowości. Dowiadujemy się, jak rok po roku dzięki wsparciu tutejszych obywateli, szkoła rozrasta się: powstają nowe klasy i mieszkania nauczycielskie. Szkoła bogaci się – kupuje się pomoce szkolne, powstaje szkolna biblioteka. W 1936 r. liczyła ona 450 tomów, a wśród nich: ,,wiele utworów dla dzieci na scenę, których zazdroszczą nam aktorki przyjeżdżające na letnisko i chcą wypożyczać od nas te rzeczy”- tak pisała p. Paśkudzka charakteryzując szkolną bibliotekę. Dzieci szkolne grały w zespole teatralnym, opracowując sztuki ludowe i wystawiając je na scenie Domu Ludowego prowadzonego przez Stowarzyszenie Miłośników Urli.

W 1936 r. do szkoły przybywa drugi nauczyciel p. Gała, co spowodowało podniesienie szkoły do II klasowej. P. Gała zainteresował dzieci śpiewem i sportem. Kiedy władze oświatowe myślały o następnym podniesieniu stopnia organizacyjnego szkoły – wybuchła wojna. Nauczyciela zabrano do wojska, 15 października 1939 r. do szkoły wkroczyli żołnierze niemieccy. Nauczycielka tak opisała ten dzień: “całkowite zniszczenie aktów szkolnych - włożono je do beczki z wodą. W niewykończonej połowie domu Niemcy wycięli ścianę i zrobili garaż. Zniszczona biblioteka i pomoce szkolne”.

W okresie wojny w zniszczonej szkole odbywały się lekcje. W 1941 do szkoły przybył drugi nauczyciel p. Gustaw Guźliński. W październiku 1942 r. szkołę zajmuje gestapo. W tym samym czasie nauczyciel Zygmunt Gała został zamordowany w Oświęcimiu. W sierpniu 1944 r. do Urli wkraczają wojska radzieckie. Żołnierze stacjonujący w szkole dewastują to, co pozostało. Nauczycielka odnotowała: “sprzęt jaki pozostał zniszczyli Rosjanie. Ławki spalili... pozostały tylko... czarne, brudne poobijane ściany i nic więcej”. Ale nauka trwała. Odbywała się w jednej sali. Dzieci starały się o wszystko - o ławki do siedzenia i o drewno do ogrzania. Przyniosły książki, sprzątały. Wreszcie przyszedł koniec wojny. Do szkoły przybyła trzecia ,,siła” p. Stanisława Szczapówna. Organizuje się komitet Odbudowy Szkoły. W 1946 r. szkoła jest już częściowo odremontowana. Pani Paśkudzka organizuję szkołę siedmioklasową. Zatrudniono nowe nauczycielki: p. Honoratę Wiśniewską i p. Zarembiankę, która uczyła do 1950 r. Jej miejsce zajęła p. Wanda Mackiewicz.

Nauczyciele i dzieci nadrabiają czas zabrany przez wojnę. Mieszkańcy aktywnie wspierają szkołę uczestnicząc w jej życiu. Organizuje się dożywianie uczniów potrzebujących takiej pomocy, zabawy szkolne, konkursy i wycieczki. Przy szkole powstaje drużyna harcerska. Szkoła prowadziła też kursy dla analfabetów. Od lipca 1959 kierownictwo w szkole objął p. Romuald Markiewicz. Rok szkolny w 1959 r. rozpoczęto jeszcze bez światła elektrycznego, choć Urle zelektryfikowano w czerwcu 1959. Dopiero w listopadzie 1959 r. komitet Rodzicielski i Rada Gminy w Urlach wyasygnowały środki na doprowadzenie światła do szkolnego budynku. W lutym 1960 r. szkoła zakupiła projektor, by wyświetlać filmy uczniom. Kolejne lata przyniosły zmiany: rok szkolny 1960/61 rozpoczynał się pod nowym kierownictwem. Romualda Markiewicza powołanego na stanowisko podinspektora oświaty w Wołominie zastąpiła p. Władysława Markiewicz. W 1964 r. nastąpiła kolejna zmiana kierownika szkoły. Miejsce p. Markiewicz zajął p. Henryk Kołek. W tym czasie oddano też dodatkowy budynek szkolny. Nowy kierownik pierwszy okres swojej pracy skupił na urządzeniu i wyposażeniu dodatkowych klas lekcyjnych. Budynek ten w 1956 r. został rozbudowany: dostawiono kuchnię i świetlicę.

W roku szkolnym 1965/66 grono nauczycielskie wzrosło do liczby 9 osób. Byli to: Kierownik – Henryk Kołek, nauczyciele – Lucyna Baranowska, Janina Gałązka, Barbara Kołek, Wanda Mackiewicz, Halina Osytek, Eugenia Panufnik, Genowefa Paśkudzka i Ewa Włodarczyk.

Oprócz realizacji programów dydaktycznych i wychowawczych szkoła podejmowała działania adekwatne do potrzeb współczesnego państwa. Młodzież szkolna uczyła się przepisów ruchu drogowego, rywalizowała ze sobą w różnorodnych konkursach, wyjeżdżała na wycieczki krajoznawcze, na filmy i spektakle teatralne. Organizowano szkolne święta, odczyty, wystawy, zbiórki makulatury, loterie i zabawy szkolne. Do szkoły przyjeżdżali z prelekcjami interesujący ludzie.

Mimo, że na podwórku szkolnym przy ul. Poniatowskiego powstał kolejny, tym razem gospodarczy budynek (1967), w którym wygospodarowano miejsce na dwie małe klasy, to i uczniowie i nauczyciele cierpieli z powodu ciasnoty i bardzo złych warunków lokalowych.

Lata 80-te przynoszą jeszcze większe problemy lokalowe. Władze oświatowe nakazały zamknięcie starego budynku szkolnego. Dyrektor szkoły musi organizować zastępcze izby lekcyjne, by w jakiś sposób umożliwić naukę 250 uczniom i 10 nauczycielom. Jedną klasę i pomieszczenie dla szkolnej biblioteki szkoła wynajmuje w domu pani Anny Kowalewskiej. Warunki te wymusiły pracę na dwie zmiany. W roku szkolnym 1984/85 szkoła liczyła 11 oddziałów, a liczba nauczycieli wzrosła do 14 osób. Oprócz języka rosyjskiego do szkoły wprowadzono język niemiecki w klasach VI, VII i VIII.

W lutym 1985 powołano Komitet Budowy Szkoły. Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego po długotrwałych staraniach dyrektora, przyznało plac leśny pod budowę nowej szkoły w Urlach. Rozpoczęto wycinkę drzew. Rodzice i starsza młodzież pracowali społecznie.

Życie szkoły biegło teraz dwoma torami. Perspektywa budowy nowej szkoły pozwalała trwać i pracować w niezwykle trudnych warunkach. Inne działania dyrekcji i nauczycieli, uczniów i ich rodziców skupiały się na zdobyciu części środków na rzecz budowy szkoły.

Wiosną 1986 roku zaczęto niwelację terenu i zwożenie pierwszych materiałów budowlanych. Rozpoczęto budowę. Wykonawcą budowy była firma WODROL z Węgrowa. Teren budowy ogrodzono, wybudowano transformator i głębinową studnię. Równolegle do budowy szkoły trwała budowa Domu Nauczyciela.

W 1991 roku dyrektor Henryk Kołek odchodzi na emeryturę. Dyrektorem zostaje pani Elżbieta Grzywaczewska. Szkoła i Dom Nauczyciela stoją w surowym stanie.

Prace wykończeniowe wznowiono na skutek decyzji podjętych przez Zarząd Gminy i Wójta Stanisława Mecha. Jest rok 1993, 1 kwietnia dyrektorem szkoły zostaje Małgorzata Łoń. Przed nową dyrektor mnóstwo pracy – ukończona budowa nie oznacza końca problemów. Szkołę trzeba wyposażyć, teren i budynek posprzątać, pomalować klasy i korytarze, umyć okna i pomalować ogrodzenie. I jakby tego było mało, trzeba jeszcze po zakończeniu roku szkolnego przenieść szkołę ze starego obiektu.

I staje się to, co działo się zawsze, gdy szkoła potrzebowała pomocy. Rodzice dzieci dają nie tylko swoją pracę, ale i transport. Znikają gruzy i resztki budowlane otaczające wałem budynek szkoły. Z każdym dniem przybywają kolejne metry pomalowanego parkanu. Pracownicy szkoły, panie woźne i matki kilkakrotnie szorują podłogi, myją dziesiątki okien.

Pani dyrektor kupuje i zwozi do szkoły sprzęty, meble, wykładziny, firanki. Mężczyźni instalują tablice, ustawiają meble. Kobiety obszywają firanki – byle zdążyć ze wszystkim do końca wakacji. Praca rodziców przeliczona na pieniądze stała się podstawą starań o budowę sali gimnastycznej. Ale najpierw był 1 września 1993 roku, w którym to dniu uroczyście oddano do użytku nową szkołę w Urlach. Wśród licznych gości byli: wieloletni dyrektor szkoły pan Henryk Kołek, który po bardzo wielu staraniach rozpoczął jej budowę, emerytowani nauczyciele, którzy wychowali niejedno pokolenia Urlan, pan Wójt Stanisław Mech, goście z Kuratorium.

24 października tegoż roku Ksiądz Biskup Kazimierz Romaniuk dokonał uroczystego poświęcenia szkoły.

W 1995 roku oddano do użytku salę gimnastyczną.

Rozpoczęło się zwykłe szkolne życie. Kolejne lata przynosiły zmiany nauczycieli i dyrektorów. Wprowadzono reformę szkolną, a nauczycielom przybyło pracy. Pani Małgorzata Łoń została dyrektorem Gminnego Gimnazjum i odeszła do Jadowa. Jeszcze zdążyła uruchomić pracownię komputerową. Od 1 września 1999 r. dyrektorem została pani Teresa Chmielewska. Potem zmodernizowano ogrzewanie – dziś szkoła korzysta z pieców na olej opałowy. Ze względów zdrowotnych Pani Dyrektor Chmielewska musi zrezygnować z pracy w szkole, jej obowiązki przejmuje pani Agnieszka Kubat, która pełni funkcję dyrektora do 1 marca 2003 r.  Właśnie wtedy stanowisko dyrektora obejmuje pani Aniela Dobosiewicz, nauczyciel j. polskiego w jadowskim gimnazjum a wcześniej PSP w Nowinkach.

 ....................... I znów wiele się dzieje w naszej szkole. Pozyskujemy wyposażenie do dwóch nowych pracowni komputerowych, Multimedialne Centrum do szkolnej biblioteki.

W  2004 r. czasie wakacji wymieniona zostaje stolarka okienna w całym budynku szkoły, zagospodarowany teren wokół szkoły- powstają boiska, parking, chodniki, teren przed budynkiem został zagospodarowany zielenią. W 2006 roku  wyremontowana została  sala gimnastyczna, pokrycie dachowe, łazienki, pomieszczenia magazynowe w piwnicach adaptowano na biblioteke, siłownię i pracownie plastyczną, zaś pomieszczenia po starej kotłowni - na stołówkę i kuchnię. Nasze dzieci mogą zjeśc ciepły posiłek. Trwaja tez bieżące naprawy, drobne remonty wewnątrz budynku. Wiele prac wykonują jak zawsze niezawodni Rodzice w ramach wolontariatu.

Po wielu staraniach Pani Dyrektor, Rady Pedagogicznej i Rodziców Wójt Gminy Jadów i Rada Gminy wyrażają zgodę na utworzenie w Urlach przedszkola. Uchwałą Rady Gminy powołane zostaje Przedszkole Samorzadowe w Urlach, które  wraz ze Szkołą Podstawową od  1 wrzesnia 2009 r. tworzy Zespół Szkolno-Przedszkolny w Urlach. Mamy więc sześcioklasową szkołę podstawową i dwuoddziałowe przedszkole dla 3-6 latków.  I tu znów ukłon w stronę wspaniałych rodziców, pracowników szkoły, którzy społecznie wyremontowali sale przeznaczone na przedszkole.

W części budynku istnieje od 2002 roku Liceum Ogólnokształcące im. Bitwy Warszawskiej 1920 r.

Praca przynosi smutki i radości i całe szczęście, że tych ostatnich jest więcej.